Τι είναι οι μεταστατικοί εγκεφαλικοί όγκοι;
Οι μεταστατικοί εγκεφαλικοί όγκοι (που ονομάζονται επίσης δευτερογενείς όγκοι του εγκεφάλου) προκαλούνται από την εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων (μεταστάσεων) στον εγκέφαλο από ένα διαφορετικό τμήμα του σώματος. Τα καρκινικά κύτταρα απομακρύνονται από τον πρωτογενή όγκο και ταξιδεύουν στον εγκέφαλο, συνήθως μέσω της κυκλοφορίας του αίματος, και πηγαίνουν στο τμήμα του εγκεφάλου που ονομάζεται εγκεφαλικά ημισφαίρια ή στην παρεγκεφαλίδα. Ο καρκίνος μπορεί επίσης να εξαπλωθεί στη σπονδυλική στήλη (μεταστατικοί όγκοι της σπονδυλικής στήλης).
Οι μεταστατικοί εγκεφαλικοί όγκοι είναι πέντε φορές πιο συχνοί από τους πρωτογενείς όγκους του εγκεφάλου. Οι μεταστατικοί όγκοι του εγκεφάλου μπορούν να αναπτυχθούν γρήγορα, να κατακλύζουν ή να καταστρέφουν τον κοντινό εγκεφαλικό ιστό. Μερικές φορές ένας ασθενής μπορεί να έχει πολλαπλούς μεταστατικούς όγκους σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου.
Ποια τα συμπτώματα;
Οι πιο συνηθισμένοι τύποι καρκίνου που προκαλούν μεταστατικούς όγκους του εγκεφάλου είναι οι καρκίνοι του πνεύμονα, του μαστού, του δέρματος (μελάνωμα), του παχέος εντέρου, του νεφρού και του θυρεοειδούς αδένα. Μερικοί μεταστατικοί όγκοι εγκεφάλου εμφανίζονται πολλά χρόνια μετά τον πρωτογενή καρκίνο. Άλλοι μεθίστανται τόσο γρήγορα ώστε εντοπίζονται πριν από τον πρωτογενή καρκίνο.
Συχνά συμπτώματα:
- Πονοκέφαλοι
- Επιληπτικές κρίσεις
- Αδυναμία στα χέρια ή τα πόδια
- Διαταραχή ισορροπίας
- Απώλεια μνήμης
- Διαταραχή ομιλίας
Άλλα συμπτώματα:
- Αλλαγές προσωπικότητας
- Θολή όραση
- Μούδιασμα
- Απώλεια ακοής
Ποια τα βασικά αίτια και παράγοντες;
Περίπου το ένα τρίτο των ασθενών με άλλο τύπο καρκίνου θα αναπτύξει έναν ή περισσότερους μεταστατικούς όγκους στον εγκέφαλο. Ο κίνδυνος για μεταστατικούς όγκους του εγκεφάλου αρχίζει να αυξάνεται μετά την ηλικία των 45 ετών και είναι υψηλότερος σε αυτούς άνω των 65 ετών.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Οι μεταστατικοί όγκοι του εγκεφάλου και της σπονδυλικής στήλης συνήθως δε διαγιγνώσκονται μέχρι να εμφανιστούν τα συμπτώματα. Εδώ είναι μερικοί τρόποι με τους οποίους οι γιατροί μπορούν να διαγνώσουν έναν μεταστατικό όγκο στον εγκέφαλο:
- Φυσική εξέταση. Μετά τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με τα συμπτώματά σας και το ιστορικό της προσωπικής και οικογενειακής υγείας, ο γιατρός προχωρά σε φυσικές εξετάσεις και εξετάσεις όρασης και αντανακλαστικά.
- Νευρολογική εξέταση
- Αξονική και μαγνητική τομογραφία
- Diffusion tensor imaging. Αυτή η σάρωση επιτρέπει στον χειρουργό και την ομάδα θεραπείας να απεικονίσει το κύκλωμα του εγκεφάλου για να καθοδηγήσει τη χειρουργική επέμβαση. Οι εικόνες αυτές μπορούν στη συνέχεια να φορτωθούν σε συστήματα πλοήγησης που χρησιμοποιούνται στο χειρουργείο για να λειτουργήσουν ως ένα είδος GPS και χάρτη για τον χειρουργό.
- Βιοψία
Ποια η κατάλληλη θεραπεία;
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι οι μεταστατικοί εγκεφαλικοί όγκοι συχνά αντιμετωπίζονται και μπορούν να ελεγχθούν καλά. Η βέλτιστη θεραπεία για τους μεταστατικούς όγκους του εγκεφάλου ή της σπονδυλικής στήλης είναι προσαρμοσμένη σε κάθε ασθενή. Ο νευροχειρουργός καθορίζει την καταλληλότερη θεραπευτική προσέγγιση λαμβάνοντας υπόψη αυτούς τους παράγοντες:
Α) Ο τύπος πρωταρχικού καρκίνου που έχει ο ασθενής, η ανταπόκριση στη θεραπεία και η τρέχουσα κατάσταση
Β) Η θέση και ο αριθμός των μεταστατικών όγκων στον εγκέφαλο ή στη σπονδυλική στήλη
Γ) Η γενική υγεία και οι προτιμήσεις του ασθενούς σχετικά με πιθανές επιλογές θεραπείας
Δ) Τα παρόντα συμπτώματα του ασθενούς
• Χειρουργική επέμβαση
Η χειρουργική επέμβαση παρέχει γρήγορη ανακούφιση από την πίεση μέσα στο κρανίο που προκύπτει από έναν αυξανόμενο όγκο και πρήξιμο του εγκεφάλου. Οι ασθενείς μπορούν να αισθανθούν βελτίωση μέσα σε λίγες ώρες από τη χειρουργική επέμβαση, εάν ο όγκος είναι αυτό που προκαλεί τα συμπτώματά τους. Ο στόχος της χειρουργικής επέμβασης είναι να ελαχιστοποιηθεί το μέγεθος του χώρου που ο όγκος καταλαμβάνει, αφαιρώντας όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του όγκου διατηρώντας ταυτόχρονα τη νευρολογική λειτουργία του ασθενούς.
Σε γενικές γραμμές, οι γιατροί συνιστούν χειρουργική επέμβαση όταν:
- Υπάρχει σαφής συσχέτιση των νευρολογικών ελλειμμάτων με τη θέση του όγκου.
- Ο πρωταρχικός καρκίνος του ασθενούς είναι θεραπεύσιμος και υπό έλεγχο.
- Ένας ασθενής έχει έναν ή δύο μεταστατικούς όγκους στον εγκέφαλο ή μερικούς όγκους που βρίσκονται κοντά ο ένας στον άλλο και μπορούν να απομακρυνθούν με ασφάλεια.
Ο πιο συνηθισμένος τύπος χειρουργικής επέμβασης για την αφαίρεση των μεταστατικών όγκων του εγκεφάλου ονομάζεται κρανιοτομή, η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω μιας ποικιλίας προσεγγίσεων, συμπεριλαμβανομένης της κρανιοτομίας “κλειδαρότρυπας”. Ο χειρουργός μπορεί να επιλέξει μια διαδικασία μικροχειρουργικής και να χρησιμοποιήσει νεότερα εργαλεία – όπως χειρουργική επέμβαση και ελάχιστα επεμβατική ενδοσκόπηση – για να εξασφαλίσει το καλύτερο αποτέλεσμα.
• Ακτινοθεραπεία.
Η θεραπεία ακτινοβολίας μπορεί να χρησιμοποιηθεί μετά από χειρουργική επέμβαση για τη θεραπεία του μεταστατικού όγκου. Αυτή η θεραπεία χρησιμοποιεί ισχυρές δέσμες ενέργειας, όπως οι ακτίνες Χ και τα πρωτόνια, για να σκοτώσουν τα κύτταρα του όγκου. Κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας, βρίσκεστε σε ένα τραπέζι, ενώ μια μηχανή στοχεύει την ακτινοβολία στα κύτταρα του όγκου.
• Χημειοθεραπεία
Η χημειοθεραπεία είναι μια φαρμακευτική αγωγή που χρησιμοποιεί χημικές ουσίες για να σκοτώσει κύτταρα του όγκου. Η χημειοθεραπεία μπορεί να εγχυθεί απευθείας στον όγκο έτσι ώστε η θεραπεία να φτάσει στα κύτταρα στόχους, χωρίς να βλάψει τον κοντινό υγιή ιστό.
